Godišnje se u svijetu proizvede više od 300 miliona tona plastike što je jednako težini čitave ljudske populacije, a sva plastika ikada proizvedena i dalje postoji. Plastika je štetna po naše zdravlje i okolinu od momenta nastanka jer se proizvodi od fosilnih goriva, pa sve do kraja korišćnja, kada postane otpad.
Emina Adrović, koordinatorka za zero waste gradove u NVO Zero Waste Montenegro, kazala je za Ecoportal da je reciklaža dio rješenja, ali ne i rješenje.
–U svijetu se uspješno reciklira samo 2% plastike. Jedini način za rješavanje problema zagađenja plastikom je da zavrnemo slavinu, tj. zaustavimo njenu proizvodnju. Kao alternativna rješenja nude se spaljivanje i proces hemijske reciklaže, uprkos brojnim naučnim analizama koje to demantuju – dodala je ona.
Svake godine u septembru NVO Zero Waste Montenegro u saradnji sa brojnim partnerima, organizacijama i volonterima organizuje čišćenje crnogorskih obala i reviziju otpada.
-Od 4.680 komada sakupljenog otpada, zabilježene su 2.472 plastične boce, što je više od polovine ukupnog otpada. Najčešće nađeni brendovi su Nikšićko pivo, Koka Kola, Rauch, Rosa i Suza. Vrijeme je da kompanije postanu odgovorne za otpad koji proizvode kroz produženu odgovornost proizvođača koju je Ministarstvo ekologije, prostornog planiranja i urbanizma uvrstilo u Nacrt novog Zakona o upravljanju otpadom. Nacrt novog Zakona o upravljanju otpadom napisan je u skladu sa zero waste hijerarhijom. Između ostalog sadrži i direktivu o zabrani plastike za jednokratnu upotrebu, kao i šemu povrata depozita – pojasnila je Adrović.
Kako je istakla, Ministarstvo je prihvatilo preporuke NVO Zero Waste Montenegro i slovenačke NVO Ekologi Brez Meja, a transfer ekspertskog znanja uspostavljen je kroz projekat „Protecting Civic Space – Regional Civic Society Development Hub ” koji finansira agencija Sida i sprovodi organizacija BCSDN (Balkan Civil Society Development Network)
-Nadamo se da će Zakon ubrzo stupiti na snagu i uspješno se implementirati. Osim rada na Zakonu i organizovanja Međunarodnog dana čišćenja obala, NVO Zero Waste Montenegro uspješno je završila projekat „Ulcinj bez plastike” finansiran od strane GIZ-a, u sklopu kojeg je kreiran Zero Waste HORECA vodič za Crnu Goru. Aktivno radimo na kreiranju prve Opštine bez otpada, a to je Gusinje. Sljedeći korak je dijeljenje besplatnih konsultacija supermarketima za najbolje alternative plastičnim kesama. U budućnosti planiramo uvesti zero waste sertifikaciju biznisa i opština u Crnu Goru i nadamo se većoj saradnji sa institucijama i preduzećima – navela je Adrović.
Zemlje Evropske unije (EU) trenutno recikliraju između 40 i 50 odsto plastike, papira i stakla, a s druge strane, Crna Gora trenutno jedva dostiže nivo od 10 do 15 procenata.
Po Planu upravljanja otpadom, cilj je da se do 2031. godine reciklira 40 posto otpada što će to biti veliki izazov jer fali infrastruktura, ali i razvijena svijest građana.
Prema Planu upravljanja otpadom u Crnoj Gori za period 2015 – 2020 trebalo je dostići 25 procenata recikliranja, a dostigli smo duplo manje, saopšteno je ranije iz Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma.
M.L.
Izvor: Vijesti.me
