Najveća prekoračenja srednje dnevne koncentracije PM10 čestica u novembru registrovana su u Bijelom Polju, Pljevljima, Podgorici i Nikšiću, piše u izvještaju Agencije za zaštitu životne sredine.
Kako se navodi, loš kvalitet vazduha u novembru je u Bijelom Polju registrovan tokom 22 dana, dok je u Pljevljima 17 dana bilo sa prekoračenjima koncentracija PM10 čestica.
-U Podgorici je vazduh bio najzagađeniji na Zabjelu, sa 13 dana prekomjerne koncentracije ovih čestica, u Bloku 5 dva danja manje, dok je u Nikšiću je vazduh bio 12 dana lošeg kvaliteta, sa nedozvoljenim prekoračenjima – navode iz Agencije.
U izvještaju piše i da su izmjerene i visoke koncentracije PM2,5 čestica na mjernim mjestima u sjevernoj i centralnoj zoni države.
Kako se dodaje, hemijskom analizom PM10 čestica utvrđeno je povećano prisustvo benzo(a)pirena u uzorcima iz sjeverne i centralne zone.
Kvalitet vazduha, kako je pojašnjeno, u južnoj zoni, u kojoj se mjerna mjesta nalaze u Baru i Kotoru, u novembru je bio zadovoljavajući po osnovu svih mjerenih parametara.
Iz Agencije je saopšteno da su u toku aktivnosti godišnjeg servisa i kalibracije mjernih uređaja za praćenje kvaliteta vazduha, uz pojašnjenje da je dio mjerne opreme servisiran i kalibrisan od strane akreditovane i ovlašćene institucije, te da je završena i montaža mjernih uređaja i provjera rada na terenu.
PM čestice su sastavni dio prašine, manje su od 10 mikrometara i predstavljaju smješu dima, čađi i kisjeline, uz teške metale poput olova, kadmijuma, nikla i arsena. Ove čestice nastaju kao posljedica kombinovanog uticaja grijanja, saobraćaja i industrije.
PM10 čestice su veličine 10 mikrona, a u prirodi su prisutne i one manje, od 4, 2,5 pa i promjera samo jednog mikrona. Poređenja radi, debljina dlake ljudske kose je 50-70 mikrona. Maksimalna dozvoljena vrijednost PM10 čestica u vazduhu, prema Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji, iznosi 50 mikrograma po kubnom metru, a tokom 2018. godine u Pljevljima je registrovano skoro 1200 mikrograma po metru kubnom, što je prekoračenje od skoro 25 puta. PM10 i PM2,5 čestice lako dospijevaju u organizam i sa sobom nose teške metale, koje direktno unose u alveole.
Prir. M.L.
