Danas se obilježava Dan Nacionalnog parka Durmitor koji je ustanovljen 1952. godine. Ovo područje je na UNESCO-voj listi Svjetskog prirodnog i kulturnog nasljeđa od 1980 godine. Nacionalni park pokriva teritorije opština: Žabljak, Šavnik, Plužine, Pljevlja i Mojkovac. Površina Nacionalnog parka zauzima 32.519 ha na nadmorskoj visini od 500 mnv.
Planina puna vode
Prosječna godišnja količina padavina se kreće od 1.250 do 2.000 mm.
Kelti su ga nazvali „Dru Mi Tore” što u bukvalnom prijevodu znači: „Planina puna vode”. Kao dio Dinarskih Alpi, planina Durmitor predstavlja masiv koji se nalazi na sjeverozapadu Crne Gore.
Najviši vrh Durmitora je „Bobotov Kuk” koji dostiže visinu od 2,523m. Za sve zaljubljenike u planinarenje, osvajanje ovog vrha je jedno od najljepših iskustava koje neko može da doživi, zahvaljujući pogledu na slikovite pejzaže sa visina.
Okružena Kanjonom Tare na sjeveru, Komarnica kanjonu na jugu, „Jezerskom površi” na zapadu i Pivskom kanjonu na zapadu, Durmitor je pretežno dio opštine Žabljak.
Najposjećenije mjesto na Durmitoru je svakako Nacionalni park Durmitor koje je kao stvoreno za divljenje autentičnoj ljepoti koju samo priroda može da podari.
Kada je u pitanju Durmitor obilazak ove magične planine uopšte ne mora da bude zahtjevan, naročito ako svoje vrijeme na izletu dobro isplanirate.
Nacionalni park Durmitor je dom mnogim značajnim kulturnim spomenicima od antičkog doba do danas. Najkarakterističniji srednjevijekovni spomenici su: mostovi, ruševine utvrđenja i gradova, manastirski kompleksi i nekropole u dolini rijeke Tare.
Specijalni šarm ovog dijela Durmitora u Crnoj Gori ogleda se u nestvarnim reljefnim područjima, ogromnoj visoravni koja je na 1.500 metara nadmorske visine presječena dolinama dubokih kanjona. U okviru kanjona postoji još 48 planinskih vrhova koji dosežu i više od 2000 metara nadmorske visine.
Nacionalni park Durmitor sadrži nekoliko kanjona koji su nastali od kristalno bistrih reka Durmitora. To su kanjon Tare, kanjon Komarnice (Nevidio), kanjon Sušice, Drage i Pive.
Crno jezero
Ako spadate u one ljude koji žive za trenutak i za nezaboravna životna iskustva, onda Crno jezero na Durmitoru definitivno treba da se nađe na vrhu vaše liste. Bez šale, prizor koji vas čeka na durmitorskom jezeru je možda nešto najveličanstvenije što ćete ikada doživjeti!
Smješteno u podnožju vrha Međed na planini Durmitor, ovo glečersko jezero se sastoji od dva manja: Velikog i Malog jezera povezana uskom klisurom. Tokom ljeta, ova uska klisura se isušuje i dijeli Crno jezero na dvije odvojene vodene cjeline.
Jezero koje mnogi smatraju pravim biserom Nacionalnog parka Durmitor, prostire se na površini od 0,515 kvadratnih kilometara i udaljeno je 3 km od grada Žabljaka. To je najpopularnije jezero među 18 drugih ledničkih jezera koje je iznjedrio Durmitor u Crnoj Gori i koje je u narodu poznato pod nazivom „Gorske oči”.
Ispunjeno brojnim potocima, od kojih je najpoznatiji „Mlinov potok“, Crno jezero predstavlja raj za ljubitelje prirode zbog svog božanstvenog okruženja.
Durmitor je regionalna cjelina, zasijenčena sa pet kanjona, koja raznovrsnost biljnog i životinjskog svijeta duguje dodiru dva velika geografska regiona: mediteranskog i evrosibirskog. Procijenjuje se da na ovom području raste više od 1.500 biljnih vrsta.
Neke od njih vode porijeklo iz daleke geološke prošlosti, te se na padinama ovog planinskog masiva mogu naći vrste, koje su karakteristične za daleki Artik. U kanjonima Pive i Tare sačuvane su pojedine vrste tercijalne flore iz Ledenog doba, a tresetišta na durmitorskim jezerima predstavljaju enklave, karakteristične za sibirske tajge.
U višim predijelima, najrasprostranjeniji su četinari: smrča, jela i bor, a od listopadnog drveća – breza, bukva, jasika i javor. U nižim predijelima raste još i jasen, hrast brest, lipa, klen, dren i drugo.
Vrlo zanimljiva i rijetka je pojava takozvane ,,inverzije šuma“, jer se na više mjesta iznad nivoa četinara javlja pokrivač listopadnog rastinja bukve. Brojnost i raznovrsnost biljaka na livadama i u stijenama Durmitora je još uvijek neutvrđen, ali su mnoge vrste zaštićene zbog izuzetnog naučnog značaja. Na Durmitoru raste više od 40 vrsta samoniklih jestivih gljiva, te se smatra posebnim rezervatom u Evropi.
Flora i fauna
Ovaj kraj je naseljen i raznovrsnom faunom gdje je oko 300 životinjskih vrsta zaštićeno. Po zanimljivosti i bogatstvu prvo mjesto pripada beskičmenjacima sa velikim brojem reliktnih i endemskih vrsta, pogotovo među insektima.
Ljeti, na cvjetnim livadama, kao malo gdje, može se videti mnoštvo raznih vrsta leptira i buba (oko 130 vrsta dnevnih leptira), a među njima je i Apolon, koji je zbog svoje ljepote najčešća meta kolekcionara, te je stavljen pod zaštitu. Životinjski svijet sisara čine medvjed, divokoza, srna, vuk, zec, divlja svinja, kuna, lisica, puh i druge, dok je Vidra, koja živi u rijeci Tari među raritetima u Evropi.
Na Durmitorskom području živi i 168 vrsta ptica, a među raritetima su veliki tetrijeb, suri orao, jarebica kamenjarka, soko, krstokljunk. U vodama ovoga kraja žive pastrmka, potočarka, lipljen, mladica, jezerska zlatovčica.
Složenost i raznovrsnost biljnog i zivotinjskog svijeta privlači znatiželjnike da bar zavire u ovo carstvo, one upućene da dopune svoje znanje, a možda da, posto u tom svijetu ima još toliko nepoznatog, otkriju i neke nove pojave.
Prir. M.L.
Izvor: Super Avantura, Nacionalni parkovi Crne Gore, durmitor.com
