Mala količina padavina i dugotrajna vrućina prouzrokovale su sušu u nekoliko evropskih zemalja, piše BBC na srpskom.
Nizak vodostaj rijeka otkrio je zlokobna upozorenja predaka o razdobljima bijede.
Takozvano „kamenje gladi” su stijene riječnog korita, koje su vidljive samo kada je vodostaj izuzetno nizak.
U njih su uklesane poruke koje su ostavili ljudi iz prethodnih epoha o katastrofama izazvanim nedostatkom vode, pružajući jedinstveni podsjetnik na teškoće sa kojima su se suočavali tokom prethodnih suša.
Natpisi datiraju decenijama i vjekovima, a tema je postala viralna na internetu.
Najstariji natpis pronađen u slivu rijeke Elbe datira iz 1616. godine.
Ispisan je na njemačkom jeziku.
Piše: „Ako me vidiš, plači”.
Suša na Rajni: „Ostalo je samo 30 centimetara rijeke”.
Iz presušene italijanske rijeke Po izronila je neeksplodirana bomba iz Drugog svetskog rata
Kalendar suša
Prema studiji koju je 2013. sproveo češki tim arheologa, godine 1417, 1616, 1707, 1746, 1790, 1800, 1811, 1830, 1842, 1868, 1892. i 1893. mogu se pročitati na kamenu.
„Život će ponovo procvjetati kada ovaj kamen nestane”, uklesano je na jednoj od stijena”.
„Plakao je onaj ko me je jednom vidio, plakaće onaj ko me vidi sada”, nagoveštava još jedna.
„Ako ponovo vidite ovaj kamen, zaplakaćete. Ovako je voda bila plitka 1417. godine”, piše na sljedećoj.
Kamenje koje najavljuje siromaštvo
U prošlosti, ako bi rijeke dostizale tako nizak nivo, to je značilo siromaštvo i probleme za mnoge ljude.
Suše su uništavale usjeve, ali i prekidale vodene puteve kojima se prevozila hrana i zalihe svih vrsta.
Posle toga bi došla glad.
U prošlosti se centralna Evropa, poput djelova Austrije, Češke, Nemačke, Mađarske, Poljske i Švajcarske, oslanjala na plodnu zemlju duž riječnih obala za proizvodnju hrane.
Njemački novinar Olaf Koen je na Tviteru objasnio da čak postoji riječ na njemačkom koja opisuje stijene – „hungersteine” (što se doslovno prevodi kao „kamenje gladi”).
Inspiracija za ovu riječ potiče od natpisa pronađenog na jednoj od stijena, koji opisuje 1947. godinu kao „godinu gladi”.
Posljednjih godina, fenomen suše postao je jedan od najistaknutijih znakova klimatskih promjena u centralnoj Evropi.
Zagrijavanje svijeta – duplo više vrelih dana sa temperaturom iznad 50 stepeni
„Zalivate golf terene, a ljudi nemaju vodu da piju”: Akcija ekoloških aktivista u Francuskoj
Podsjećanja na prošlost
Jedan od gradova u kome je otkriveno više kamenja je Dječin, grad na sjeveru Češke, u blizini njemačke granice i mjesto gde se spajaju rijeke Elba i Ploučnice.
Desetak ovih stijena se pojavljuje u koritu Elbe, podsjećajući lokalno stanovništvo na teške periode iz prošlosti.
Još jedan kamen gladi izložen je u muzeju u njemačkom gradu Šenebeku.
Nekada je stajao u blizini sliva riječne luke gdje je zabilježen nizak vodostaj.
Vidljivost ovog kamena ukazivala je čamcima da je nivo vode prenizak za plovidbu.
Većina „kamenja gladi” nalazi se u rijeci Elbi, iako se pojavila i u drugim rijekama u regionu, kao što su Rajna, Mozel i Vezer.
Ekstremna suša
Upozorenja na sušu trenutno važe na više od 60 odsto evropske teritorije, podaci su Evropske opservatorije.
Vode velikih rijeka u Njemačkoj, Engleskoj i Italiji su se povukle.
Nizak vodostaj u italijanskom gradu Mantovi ipak nije otkrio „kamen gladi”.
Umejsto toga, ono što je otkriveno u koritu rijeke Po, bila je neeksplodirana bomba iz Drugog svjetskog rata od 450 kilograma.
Posljednjih nedjelja, zemlje poput Francuske i Španije morale su da ograniče potrošnju vode.
Francuske vlasti su 7. avgusta saopštile da se zemlja suočava sa najvećom sušom od kada su 1958. godine počele da se evidentiraju.
U Njemačkoj, nizak nivo Rajne, koja teče od švajcarskih Alpa do Sjevernog mora, već primorava brodarske kompanije da plove sa smanjenim količinama tereta, navodi novinska agencija Rojters.
Izvor: BBC na srpskom
