Istraživači sa Univerziteta u Kembridžu razvili su sistem koji u isto vrijeme može pretvoriti dvije najveće otpadne komponente u dva korisna proizvoda, što je po prvi put postignuto u reaktoru na solarni pogon.
Reaktor pretvara ugljen-dioksid (CO₂) i plastiku u različite proizvode koji su korisni u nizu industrija. U testovima, CO₂ je pretvoren u sintetički gas, ključni građevinski blok za održiva tečna goriva, a plastične boce su pretvorene u glikolnu kiselinu, koja se široko koristi u kozmetičkoj industriji. Sistem se lako može podesiti da proizvodi različite proizvode promjenom tipa katalizatora koji se koristi u reaktoru.
Pretvaranje plastike i gasova staklene bašte – dvije najveće pretnje sa kojima se svijet prirode suočava – u korisne i vrijedne proizvode koji koriste solarnu energiju je važan korak u tranziciji ka održivijoj, cirkularnoj ekonomiji. Rezultati su objavljeni u časopisu Nature Synthesis.
„Pretvaranje otpada u nešto korisno korišćenjem solarne energije je glavni cilj našeg istraživanja“, rekao je profesor Erwin Reisner sa Odeljenja za hemiju Yusuf Hamied, autor ovog dokumenta. „Zagađenje plastikom je ogroman problem širom svijeta i često se mnoga plastika koju bacamo u kante za reciklažu spali ili završi na deponiji.”
Reisner takođe vodi Circular Plastics Center (CirPlas) u Kembridžu, koji ima za cilj da eliminiše plastični otpad kombinovanjem ideja sa praktičnim djelovanjem.
Druge tehnologije “recikliranja” na solarni pogon obećavaju rješavanje zagađenja plastikom i smanjenje količine gasova staklene bašte, ali do danas nijedna nije sprovedena u praksi.
„Tehnologija koja radi uz pomoć solarne energije bi mogla da pomogne u rješavanju zagađenja plastikom i gasova staklene bašte i u isto vrijeme mogla bi da bude prekretnica u razvoju cirkularne ekonomije“, rekao je Subhajit Bhattacharjee, koautor časopisa.
„Takođe nam je potrebno nešto što je podesivo, tako da možete lako da unosite promjene u zavisnosti od konačnog proizvoda koji želite“, rekao je koautor dr Motiar Rahaman.
Istraživači su razvili integrisani reaktor sa dva odvojena odeljka: jednim za plastiku i jednim za gasove staklene bašte. Reaktor koristi apsorber svjetlosti zasnovan na perovskitu – alternativi silicijumu za solarne ćelije nove generacije – koja obećava.
Tim je dizajnirao različite katalizatore, koji su integrisani u apsorber svjetlosti. Promjenom katalizatora, istraživači bi mogli da promijene krajnji proizvod. Testovi reaktora u uslovima normalne temperature i pritiska pokazali su da reaktor može efikasno da pretvori PET plastične boce i CO₂ u različita goriva na bazi ugljenika kao što su CO, sintetički gas, pored glikolne kisjeline. Reaktor koji je razvio Kembridž proizvodi ove proizvode brzinom koja je takođe mnogo veća od konvencionalnih procesa fotokatalitičke redukcije CO₂.
„Ono što je toliko posebno u vezi sa ovim sistemom je svestranost i prilagodljivost – trenutno pravimo prilično jednostavne molekule zasnovane na ugljeniku, ali u budućnosti bismo mogli da podesimo sistem da pravi mnogo složenije proizvode, samo promjenom katalizatora “, rekao je Bhattacharjee.
Reisner je nedavno dobio nova sredstva od Evropskog istraživačkog savjeta da pomogne razvoju njihovog reaktora na solarni pogon. U narednih pet godina, nadaju se da će dalje razviti reaktor za proizvodnju složenijih molekula. Istraživači kažu da bi se slične tehnike jednog dana mogle koristiti za razvoj postrojenja za reciklažu koja će u potpunosti raditi na solarni pogon.
„Razvoj cirkularne ekonomije, u kojoj pravimo korisne stvari od otpada umjesto da ga bacamo na deponiju, od vitalnog je značaja ako želimo da se smisleno pozabavimo klimatskom krizom i zaštitimo svijet prirode“, rekao je Reisner.
Prir. N.B.
Izvor: www.cam.ac.uk
