Novi izvještaj istraživačke organizacije InfluenceMap ukazuje da samo 36 velikih kompanija iz sektora fosilnih goriva stoji iza više od polovine globalne emisije ugljen-dioksida, ključnog faktora klimatskih promjena.
Najveći dio tih kompanija su državne, koje su se pokazale kao vodeći emiteri CO2, a slijede ih privatne kompanije u vlasništvu velikih investitora. Zajedno, ove kompanije tokom 2023. godine emitovale su preko 20 milijardi tona CO2, što je bila polazna godina za ovo istraživanje.
Na prvom mjestu nalazi se saudijski gigant Saudi Aramco, čije emisije iznose oko 1,839 milijarde metričkih tona CO2, čime samostalno pokriva 4,38% globalne emisije. Ovaj nivo emisije hipotetički stavlja Aramco četvrto mjesto najvećih svjetskih zagađivača, odmah iza Kine, Sjedinjenih Američkih Država i Indije.
Sljedeći na listi su indijski Coal India, najveći svjetski državni proizvođač uglja, te kineski CHN Energy, državna kompanija specijalizovana za energetiku i rudarstvo. Njihova emisija predstavlja 3,68%, odnosno 3,65% svjetskog CO2. Među prvih 20 kompanija na listi nalaze se i poznate privatne kompanije kao što su ExxonMobil i Chevron iz SAD-a te britanski Shell, zajedno s nekoliko velikih kineskih kompanija.
Najveći pojedinačni uzrok globalne emisije gasova staklene bašte jeste sagorijevanje fosilnih goriva poput uglja, nafte i prirodnog gasa u proizvodnji električne energije i toplote. Uprkos rastućoj svijesti o opasnostima klimatskih promjena, globalna potrošnja ovih goriva je udvostručena tokom posljednjih pola vijeka, što je povezano s ekonomskim razvojem i povećanjem životnog standarda. Tokom 2023. godine koncentracije glavnih gasova koji doprinose globalnom zagrijavanju – CO2, metana i azot-suboksida – dosegle su rekordne nivoe.
Sve ovo događa se paralelno sa snažnom politikom američke administracije koju predvodi predsjednik Donald Tramp, poznatom pod sloganom „bušenje bez granica“ (drill, baby drill). Tramp je već tokom prvog mjeseca svog mandata povukao SAD iz Pariškog sporazuma i drugih klimatskih inicijativa te proglasio „nacionalno energetsko vanredno stanje“, koje mu omogućava ukidanje ekoloških regulativa uspostavljenih u vrijeme mandata predsjednika Bajdena i dodatno proširenje istraživanja i eksploatacije nafte i gasa. Zbog takve politike, SAD trenutno bilježe rekordnu proizvodnju nafte.
Američki ministar za energetiku Kris Rajt (Chris Wright), bivši izvršni direktor kompanije za fraking, nedavno je izjavio kako svijetu trenutno treba još veća potrošnja fosilnih goriva.
„Trampova administracija klimatske promjene vidi kao globalni fenomen, koji je neizbježna posljedica ekonomskog napretka modernog svijeta”, rekao je Rajt na konferenciji u Teksasu, ističući da je u životu svaki izbor praćen određenim kompromisima.
