U okviru sanitarne deponije Livade u Podgorici planirana je izgradnja bioenergane, a u cilju realizacije projekta pretvaranja biogasa u električnu energiju. Zato je preduzeće Deponija raspisalo tender za izradu studije izvodljivosti vrijedan 35.000 EUR bez, odnosno 42.350 sa uračunatim PDV-om.
Kako je ocijenjeno u pozivu, studija izvodljivosti treba da prepozna ključne elemente postojeće infrastrukure i potrebe za dopunom i sva varijantna rješenja i da opredijeli optimalno rješenje na osnovu kriterijuma, ocijeni isplativost projekta, kao i da utvrdi mogućnosti finansiranja izgradnje elektrane i da identifikuje potencijalne izvore sredstava za izgradnju energane.
– Studija treba da kvantifikuje količine generisanog i prikupljenog gasa, da smjernice u unaprijeđenju prikupljanja gasa i njegovom generisanju, procijeni koliko se gasa može zahvatiti i koliko se električne energije može proizvesti narednih decenija koristeći metodu superpozicije generisanog deponijskog gasa i iz budućih sanitarnih kada 4, 5 i 6 – navedeno je.
Podsjetimo, iz ovog preduzeća ranije su najavili gradnju bioenergane, ali i spalionice. Kako je navedeno, za spalionica bi koštala do 100 mil EUR, a bioenergana 1,7 miliona.
Pored toga Studija ispituje sopstvenu potrošnju opreme i objekata u okviru regionalne deponije i mogućnosti koliko se električne energije može komercijalno predati operaterima električne energije.
U tenderu stoji i da se studija se bazira na pregledu postojeće dokumentacije i mjerenja, kao na osnovu verifikacije količina sprovedenih radovima u okviru istog ugovora i predstavlja osnovu za izradu Glavnog projekta i ishodovanju dozvole za izgradnju enegrane.
– Studija bi obuhvatila dodatna mjerenja vlage i kvaliteta deponijskog gasa od strane akreditovane laboratorije i verifikaciju količina gasa u sanitarnim kadama koje se više ne koriste – pojašnjeno je.
U dokumentu se podsjeća da je strateškim master planom upravljanja otpadom na nivou Crne Gore deponija Livade određena kao regionalna deponija komunalnog otpada za Podgoricu, Cetinje, Danilovgrad, Zetu i Tuzi. Takođe, komunalni otpad se odlaže i iz opština Plužine i Šavnik.
– Više decenija, komunalni i druge vrste opasnog i neopasnog otpada, kao što su: medicinski, veterinarski, životinjski, vojni otpad, kućanski aparati, olupine automobila, gume, građevinski šut i dr., nekontrolisano su odlagani kao neselektirani otpad na lokaciji Livade u Podgorici, a što je predstavljalo jedan od najvećih komunalnih i ekoloških problema Glavnog grada. Zato je glavnim projektom sanacije, uređenja i izgradnje deponije komunalnog otpada na lokalitetu Livade planirana fazna izgradnja sanitarne deponije sa izgradnjom šest sanitarnih kada kapaciteta od po 480.000m³ – piše u tenderu.
Kako se podsjeća, zvanično se sa izvođenjem radova na realizaciji šrve faze projekta otpočelo u februaru 2006. godine. Kroz realizaciju pve faze Projekta izgrađene su dvije sanitarne kade kapaciteta od po 480.000 m³, sa pratećim objektima, infrastrukturnim sadržajima i opremom. Kasnije su dodate i sanitarne kade 3 i 4.
– Na sanitarnim kadama deponije Livade Podgorica je izvršena kaptacija i aspiracija, odnosno sakupljanje deponijskog biogasa, koji se transportuje posebnim gasovodima na ,,ekobaklju” kapaciteta 800 Nm3/h u kojoj se vrši njegovo sagorijevanje prije ispuštanja u atmosferu. Do baklje se prosječno dovodilo u toku 2023. godine okvirno oko 240-290 m3/h deponijskog biogasa. Potrebno je da studija utvrdi da li postoji još mogućnosti za ekstrakciju deponijskog gasa, novi uslovi za priključenje biotrnova, kao i ukupne pragove isplativnosti pokretanja biogasne energane – navedeno je.
Projektni zadatak za izradu atudije izvodljivosti za projekat pretvaranja biogasa u električnu energiju na sanitarnoj deponiji Livade je urađen u skladu sa zakonodavstvom Crne Gore i dobrom praksom izrade bankabilnih studija.
– Projektni zadatak traži od obrađivača studije izvodljivosti, da analizira predviđeni prostor u okviru deponije Livade sa sanitarnim kadama, u skladu sa Planom zaštite, da obradi ukupan planirani kapacitet odlaganja komunalnog otpada selektiranog ili neselektiranog u m3, brzinu popunjavanja sanitarnih kada sa komunalnim otpadom, uticaj reciklaže neselektiranog otpada, mjere protiv-požarne zaštite i zaštitu životne sredine, kao i mjere koje se očekuju kroz novi Zakon o upravljanju otpadom – navodi se.
Prema Zakonom definisanim ciljevima, najmanje 50% ukupne količine prikupljenog otpadnog materijala, kao što su staklo, papir, metal i plastika, treba pripremiti za ponovnu upotrebu i reciklažu do 2030. godine, dok je u istom periodu potrebno pripremiti za ponovnu upotrebu najmanje 70% neopasnog građevinskog otpada. Zakon takođe predviđa obezbijeđivanje uslova u kojima će količina biološko razgradivog komunalnog otpada koji se odlaže na deponiju dostići nivo od 35% od ukupne mase biološko razgradivog otpada proizvedenog u 2010. godini.
Izvor: me.ekapija.com
