Događaji

Subvencije i podsticaji

Registar firmi

Mapa zaštićenih područija Crne Gore

Evropski i domaći arhitekti prenijeli izazove sa kojima se susreću

Prvi crnogorski Dani arhitekture – putokaz ka daljem razvoju arhitektonske scene u Crnoj Gori

Prošlo je nedelju dana od prvih Dana arhitekture održanih u Podgorici i vrijeme je da sumiramo utiske. Imali smo priliku da prisustvujemo predavanjima renomiranih arhitekata iz regiona i Evrope, te smo se na taj način upoznali sa njihovim projektima koji su realizovani, kao i onima koji nisu, ali se svakako sa ponosom predstavljaju. 

Dane arhitekture otvorio je Vladimir Lojanica, osnivač ProAspekt studija iz Beograda i dekan arhitektonskog fakulteta u Beogradu, koji je govorio o složenosti procesa i emocijama koje nosi učešće na arhitektonskim konkursima, kao i izazovima u toku realizacije konkursnih rješenja. Potom je uslijedila Irma Šmuc, partnerka u studiju Njirić+ arhitekti koja je govorila o prvonagrađenim konkursima, kao i o poteškoćama koje donosi sama realizacija projekata.

Panel diskusija sa predavačima Vladimir Lojanica i Vaso Perović. Foto: Stefan Ivanović

“Konkursni radovi nam pomažu da definišemo ono šta je bitno i da naučimo duh takmičenja. Konkursi nam takođe daju uvid u to šta je to što se traži danas, kada je npr. izgradnja kancelarija u pitanju. Tokom pandemije radili smo na par projekata, a jedan od njih je rađen za Beogradsku filharmoniju. Lokacija samog projekta je planirana između nekadašnje Palate federacije i nekadašnjeg Centralnog komiteta, u parku koji je godinama čuvan, ali je bio neiskorišćen, te je bilo vrijeme da se pretvori u nešto drugo. Planirano je da objekat filharmonije bude u sredini parka i da sve bude povezano u jednu cjelinu, tako da sami objekat bude ekstenzija tog novog parka. Još jedan projekat sa kojim se ponosimo jeste muzej Đorđa Balaševića. Fondacija Đorđe Blašević je raspisala konkurs za pravljenje muzeja u Novom Sadu. Muzej se zove Atelje snova Đorđa Balaševića i na neki način smo ga zamislili kao mali park u parku, čija forma asocira na poklon koji Đorđe Balašević daruje svome gradu. Ideja je bila da se rekonstruiše park i da se posadi drveće koje je Balašević pominjao u svojim pjesmama” – rekao je Vaso Perović, predstavljajući svoj arhitektonski studio Bevk-Perović iz Ljubljane.

Na panel diskusiji koja je uslijedila nakon predavanja,  Vladimir Lojanica, Irma Šmuc i Vaso Perović govorili su o izazovima na konkursima na Balkanu i na koji način bi mogli zaštiti autorska prava imajući u vidu nedostatke u zakonu kojim bi se trebala bolje zaštititi ta oblast.

Kata Marunica i Nenad Ravnić iz Zagreba predstavili su svoj studio NFO, akcentujući potrebu konsultovanja javnosti prilikom projektovanja i izvođenja javnih objekata, kao i način na koji se mijenja doživljaj javnog mnjenja tokom ovog procesa.

Panel diskusija sa predavačima Kata Marunica, Nenad Ravnić i Maurizio Meossi. Foto: Stefan Ivanović

Prvi dan sa svojim predavanjem zatvorio je Maurizio Meossi, koji je ispred biroa Zaha Hadid Architects predstavio za njega najznačajnije objekte ZHA realizovane nakon sprovedenih konkursa. Govorio je i o svojim počecima u ovom svjetski poznatom studiju, kao i o projektima koje je vodio. 

Drugi dan započet je sjajnim predavanjem Mitesh Dixit-a, osnivača studija DOMAIN office i predavača na mnogobrojnim svjetskim univerzitetima, koji je govorio o globalnoj urbanizaciji i iznio kritičke stavove o konstantnom i nezasitom rastu i ekspanziji na svim poljima, u kontekstu uticaja na čovjeka, okruženje i klimatske promjene. Prikazao je i projekte koji se održivim konceptom suprotstavljaju stvaranju enormnog kapitala i vraćaju u okvire potreba čovjeka i prirode.

Mitesh Dixit, DOMAIN office. Foto: Stefan Ivanović

Zatim je uslijedilo predavanje Elene Longhin, direktorice AAVS Terrain Lab  iz Londona. Elenin akademski i praktični rad se bazira na urbanizmu, pejzažnom urbanizmu i inženjerstvu. Tema predavanja bila je “Mašina u planini. Teritorije (hidro)elektrane u basenu Piave“ (eng. The Machine in the Mountain. Territories of (hydro)power in the Piave Basin) kroz koje je prikazan uticaj hidroelektrana na širi i uži kontekst pejzaža, konfuguracije terena i sl.

Potom je Andrija Rusan, osnivač Oris kuće arhitekture i studija Rusanov ured, iz Zagreba, predstavio je višedecenijsko djelovanje Oris kuće arhitekture, arhitektonski časopis Oris i dobro poznati festival arhitekture Dani Orisa, kao i sjajne projekte na kojima je radio tokom karijere.

Elena Longhin, AAVS Terrain Lab. Foto: Stefan Ivanović

Goran Andrejin, ispred ANDU studija koji je dobitnik prošlogodišnje Grand prix nagrade na Četvrtom crnogorskom salonu arhitekture u organizaciji Saveza arhitekata Crne Gore, predstavio je filozofiju biroa, govorio o pažljivom korišćenju lokalnih materijala i minimalističkom pristupu oblikovanju objekata uz poštovanje konteksta lokacije, što je postao simbol rada ovog studija.

Dane arhitekture svojim predavanjem zatvorila je Valentina Chiappa Nuñez, koja je predstavila studio MVRDV iz Roterdama. Ono što njen studio zastupa jeste izgradnja održivih rješenja koji bi se prilagođavali klimatskim promjenama. Arhitektura treba da bude u skladu sa dešavanjima, potrebama društva, ali i prirode. 

Događaj je organizovan na ništa manjem nivou u odnosu na svjetske, a učesnici su izašli iz sale nadahnuti inovativnim idejama predavača. Ono što možemo da zaključimo jeste da je ovakav događaj od izuzetnog značaja za razvoj arhitektonske djelatnosti u Crnoj Gori i nadamo se da će buduće generacije arhitekata, ponešeni iskustvom sa prvih Dana arhitekture, predlagati održiva rješenja koja će i u našoj zemlji stvoriti bolje uslove za život.

N. Bukilić

Naslovna fotografija: Stefan Ivanović

ecoportal.me

Ecoportal je prvi crnogorski internet portal koji obrađuje novosti iz oblasti energetske tranzicijie, kako u svijetu tako i u Crnoj Gori.

0 Comments
Inline Feedbacks
Podgledajte sve komentare

Čitajte još

ECO POLIS

Otvoren paviljon Crne Gore na 13. Međunarodnoj hortikulturnoj izložbi u Francuskoj

ECO POLIS

Projektovani vrt studenata na 13. Međunarodnoj hortikulturnoj izložbi u Francuskoj

ECO MNE

Građani ključna karika u planiranju održivog prostora