Agencija za zaštitu životne sredine, organizovala je juče okrugli sto na temu: ,,Jame i pećine Crne Gore – potencijal, upravljanje i problem očuvanja”.
Na samom početku Duško Mrdak, iz Agencije za zaštitu životne sredine, u uvodnom izlaganju naveo je nadležnosti Agencije kao organa, koji shodno Zakonu o zaštiti prirode vodi katastar speleo-objekata, zatim izdaje dozvole za radnje i aktivnosti u ovim objektima, ali i izrađuje studije zaštite za speleo objekte koji su na spisku zaštićenih.
dr Goran Barović, profesor sa Filozofskog fakulteta -Univerziteta Crne Gore-, govorio je na temu ,,Speleološki objekti Crne Gore – istraženost, mogućnosti, perspektive”, kako sa istorijskog aspekta i istraživanja.
On je pokazao zaštićene speleološke objekte i prikaze prema morfometrijskim pokazateljima, valorizaciji i perspektivama.
-U registru speleoloških objekata upisano je 1600 objekata, dok je stvarni broj daleko veći. Ključno je raditi dalja istraživanja na svim nivoima, kao i ostvarivanje saradnje sa stranim istraživačima – istakao je on.
dr Marko Karaman – sa Prirodnjačkog muzeja i Miloš Pavićević iz Biospeleološkog društva Crne Gore, predstavili su ,,Rezultate istraživanja za potrebe projekta Natura 2000”, konkretno o speleološkim objektima zatvorenim za javnost – 8310 tip staništa.
-Crnu Goru kao dio Dinarsko kraškog područja karakterišu brojne pećine, sa specifičnom faunom koja je indikator zdrave životne sredine – kazao je Karaman.
Tokom prezentacije predstavio je i listu kriterijuma na osnovu koje će biti urađena selekcija speleoloških objekata značajnih za Naturu 2000.
Milena Raičević, direktorica TP ,,Lipska pećina”, pričala je o upravljanju i zaštiti ,,Lipske pećine”, koja je jedina danas valorizovana pećina u Crnoj Gori. Istražena je u dužini od oko 2.5km, a velika pažnja se posvećuje značaju očuvanja speleoloških objekata kroz edukaciju u osnovnim školama, na fakultetima, projekte i saradnju sa zainteresovanim stranama. Učesnisi su imali priliku i da se upoznaju sa radom ,,Turističkog preduzeća Lipska pećina”, brojem posjetilaca po godinama i strukturi.
mr Marina Radonjić, iz JP ,,Nacionalni parkovi Crne Gore”, govorila je na temu ,,Pećine od evropskog značaja sa aspekta očuvanja populacija slijepih miševa”.
-Najveći leteći sisari, pored svih svojih važnosti sada se smatraju i ranjivim, a sa aspekta pećina koje su od evropskog značaja za pomenutu populaciju navode se: Velja Gorana, Grbočica, Obodska pećina, Sumporna i Jošova, Začirska, Magara, Golubija pećina i Zmrljevica – dodala je ona.
Željko Madžgalj, iz PSK ,,Akovo”, govorio je o speleološkim lokalitetima na području Đalovića klisure sa posebnim osvrtom na istraživanja pećine Zavjet ćutanja (Gornji ponor). Takođe je emitovan i kratki film sa kadrovima iz ove pećine koji najbolje opisuju o kakvom dragulju je riječ.
Na okruglom stolu je zaključeno da je potrebna međuinstitucionalna saradnja kako bi se ispratila svaka ekspedicija od ulaska u našu zemlju do završetka aktivnosti u speleo objektima, upotpuniti katastar speleo objekata i potražiti podatke kod stranih istraživača, raditi na izgradnji kapaciteta i obuci speleolo-istraživača, upoznati bogatstvo naših speleoloških objekata i uputiti apel novinarima da se više pažnje posveti ovoj temi i raditi na edukaciji stanovništva kada je riječ o važnosti ovih objekata i njihovom očuvanju.
Prir. M.V.
Izvor naslovne footgrafije: Asocijacija Speleoloških društava Crne Gore
