Svjetska meteorološka organizacija (SMO) upozorava, 2024. godina je na ivici da postane najtoplija godina ikada zabilježena.
U svojoj najnovijoj analizi klimatskih podataka, SMO navodi da je ova godina deo neprekinutog trenda od 2015. do 2024. godine što je ujedno i najtoplija decenija ikada zabilježena. U periodu od januara do septembra 2024. prosječna globalna temperatura na površini Zemlje bila je neverovatnih 1,54°C iznad predindustrijskog prosjeka, uz pomoć dodatnog efekta prirodnog fenomena El Ninjo.
Klimatski izvještaj SMO objavljen je prvog dana Konferencije UN o klimatskim promjenama, COP29, koja se održava u Bakuu. Prema najnovijim podacima SMO, u posljednjih 16 meseci, od juna 2023. do septembra 2024. godine, srednja temperatura na globalnom nivou je u prosjeku bila viša nego u bilo kom ranijem periodu. Ovi podaci predstavljaju još jedan znak ozbiljne krize u kojoj se nalazimo zbog stalnog porasta emisija gasova staklene bašte.
U 2023. godini, koncentracije gasova staklene bašte dostigle su rekordne nivoe, pa je tako atmosferski nivo ugljen-dioksida porastao za 51 odsto u odnosu na 1750. godinu. Takve koncentracije dodatno zarobljavaju toplotu u atmosferi i dovode do porasta globalne temperature. Podaci u realnom vremenu pokazuju da emisije nastavljaju da rastu i tokom 2024. godine.
Posebno zabrinjavajuće je zagrijavanje okeana, koji čuva oko 90 odsto energije akumulirane u Zemljinom klimatskom sistemu. Sadržaj toplote u okeanima dostigao je istorijski maksimum 2023. godine, a preliminarni podaci za 2024. pokazuju da se taj trend nastavlja. Od 2005. do 2023. godine, okeani su svake godine apsorbovali prosječno oko 3,1 milion teravat-časova toplote – što je više od 18 puta svetske potrošnje energije zabilježene 2023. godine.
Gubitak glečera širom svijeta se takođe ubrzava. Tokom 2023, glečeri su izgubili rekordnih 1,2 metra vodenog ekvivalenta leda, što je ekvivalent količini vode u pet Mrtvih mora. To je najviši zabilježeni gubitak od kada je merenje počelo 1953. godine. U Švajcarskoj, glečeri su tokom perioda 2021/2022 i 2022/2023 izgubili oko 10 odsto svoje preostale zapremine.
Pored porasta temperatura, klimatski ekstremi su postali uobičajena pojava u mnogim delovima sveta. Ove godine smo svedočili rekordnim padavinama i poplavama, smrtonosnim toplotnim talasima, sušama i velikim šumskim požarima, koji su ostavili ozbiljne posledice po živote ljudi, infrastrukturu i prirodu.
Nažalost, ovo je naša nova realnost i predokus budućnosti. Hitno moramo da smanjimo emisije gasova staklene bašte i ojačamo naše razumijevanje klime koja se menja – rekla je generalna sekretarka SMO, Selest Saulo.
Izvor: energeteski portal
